— 1942 йилда фронтда қуролдош дўстим Аҳмаджонни йўқотганимда чуқур қайғуга тушган эдим, — дейди Иккинчи жаҳон уруши қатнашчиси Ҳамид ота Воҳидов. — Ҳатто, уруш тугагандан сўнг ҳам дўстимдан дом-дарак бўлмади. Олис юртларда танишган икки элдош фронтда бир-биримизга ҳамдард-суянчиқ бўлиб қолгандик. Бир тилда гаплашадиган икки йигит оға-ини бўлиб улгургандик... 

Бугунги кунда чакана савдо билан шуғулланадиган дорихонанинг ўртача ассортименти миқдори 1500-2000 хил номдаги дори воситаларидан ташкил топган. Шуларнинг қарийб тўртдан бир қисми (айримларда ундан ҳам кўп) ўзимизда ишлаб чиқарилган маҳаллий дори воситаларига тўғри келар экан. Бу албатта, яхши. Фармацевтика саноатимиз жадал ривожланиб бораётганини кўрсатади. Қолаверса, ўзимизда ишлаб чиқарилган препаратлар хорижникига қараганда арзон, таъсири эса улардан қолишмайди.

Дмитрий Инюшевни Сурхондарё вилоятида кўпчилик яхши билади. Мана, қарийб ўн йилдирки, у қадимги миллий либослар, кашта, гилам, зеб-зийнат ва зардўзлик буюмларини қайта тиклаш, кўҳна бу юртнинг ўзига хос урф-одат ва анъаналарини, этнографик бойликларини кенг тарғиб этишга муносиб ҳисса қўшиб келмоқда. Якка тартибдаги тадбиркор.

нега бунча қийин?

«Боламни боғчага беришим керак».

Бу фарзанди уч ёшга тўлган аксарият ота-онанинг дарду ташвиши. Албатта, боғчага борган бола кўп нарсани ўрганади, тенгқурларига нисбатан ҳар томонлама ривожланади, мактабга чиқишга тайёрланади. Шу боис боласини боғчага бериш истагидаги ота-она айни пайтда кўпаймоқда. Бироқ…

ёхуд яшаш завқи, ҳаёт гўзаллигидан бебаҳралик оқибатлари

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотига кўра, дунёда ҳар қирқ сонияда бир киши ўз жонига қасд қилади. Улар орасида инсоният наслининг давомчилари бўлган аёлларнинг борлиги жуда аянчли. Аёл — оиланинг мадори. Фарзандлар туғилганидан бошлаб онага суянади. Она улар учун чинакам ватан. Эркакнинг ҳам бу ёруғ дунёдаги рўшноси — аёл. Эркак кези келганда, шу ожизага суяниб яшайди.

Ёхуд намунавий уйларнинг сифатсиз қурилишига сабаб нима?

Кейинги йилларда халқимиз турмуш шароити яхшиланиб, шаҳар ва қишлоқ ўртасида фарқ қисқарди. 2009 йилдан буён қишлоқ жойларда намунавий лойиҳалар асосида қад ростлаб келаётган уйлар бунга исбот.

«Маршрутка»да кетаётгандим, бирдан ҳайдовчининг телефони жиринглаб қолди. Зарур қўнғироқ, шекилли,  рулда бўлса ҳам жавоб берди. Овозини баландлатиб қўйгани боис суҳбат эшитилиб турарди:

Қобилжон бобо ўғлини ёнига чақирди: «Эшитдингми, давлат ёш оилаларга имтиёзли ипотека кредити асосида уй-жой бераётган экан. Ҳокимиятга бориб, қандай ҳужжатлар кераклигини бил-чи».

Мактаб ўқитувчиси билан гаплашиб қолсангиз, болаларнинг хулқидан шикоят қилади. Ваҳоланки, боланинг ахлоқини таълим жараёни мобайнида тузатиш унинг зиммасидаги вазифалардан бири. Шу ўринда ўқитувчининг ўқувчи билан муносабатида қандайдир тўсиқлар мавжудми, деган савол туғилади.

Эллик минг сўмлик купюра муомалага киритилгач, одамлар орасида «тез орада юз минг сўмлик банкнота ҳам чиқар экан», деган гаплар урчиб кетди. Бу нечоғли ҳақиқатга яқин?

Энергетика ресурслари (газ, электр энергияси ва сув) ҳисоблагичларини даврий қиёслашдан ўтказиш жараёнида аҳоли қатор муаммоларга дуч келади. Ҳозирда соҳада йиғилиб қолган ана шу камчиликлар узил-кесил ҳал этилмоқда.

аммо туғилганлик гувоҳномаси йўқ

— Жиззахдан Сирдарё вилоятига узоқ қариндошимизнинг ўғлига турмушга чиққанман. Икки нафар фарзандим бор. Тўнғичимнинг ёши яқинда еттидан ошади, сентябрда биринчи синфга чиқиши керак. Аммо унинг ҳанузгача туғилганлик гувоҳномаси йўқ. Исмини ўзимиз қўйиб олганмиз. Бу ҳужжат билан расмийлаштирилмаган.

Юртимиз аҳолисининг озиқ-овқат маҳсулотларига эҳтиёжи йилдан йилга ортмоқда. Бу эса ушбу маҳсулотларни доимий назорат этиб бораётган ташкилотлар зиммасига каттагина масъулият юклайди.

миллиардлаб сўмни айлантира олади

Бекободга борганимда табиатан жуда серҳаракат таниш тадбиркорни учратиб қолдим. Бир қучоқ ҳужжат кўтариб олган.

«Шу десангиз, макарон цехи очмоқчимиз. Солижон ўғлим билан бизнес-режа туздик. Банкдан кредит олиб, иш бошламоқчимиз», — деди у.

Тадбиркорларнинг хабари бор: илгари хусусийлаштирилган қурилиши тугалланмаган объектлар ва фойдаланилмаётган ишлаб чиқариш майдонларини хўжалик фаолиятига тезкорлик билан жалб этиш механизми жорий этилди. Бу жараён Президентимизнинг 2017 йил 23 февралдаги «Тадбиркорларнинг ишлаб чиқариш майдонларидан фойдаланишларини янада рағбатлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори асосида амалга оширилмоқда.

Яқин дугонамнинг тўйига таклифнома олдим. У шу қадар чиройли эдики... Нархи ҳам шунга яраша экани аниқ. Ўйлаб қолдим, бир кунга хизмат қилувчи қоҚоз. Фақат бир марта ишлатамиз ва кейин чиқитга айланади. Бунинг учун шунча пул сарфлаш шартмикан? Оддийроқ қоҚозда ортиқча жимжималарсиз ҳам таклифнома чиқарса бўлади-ку!

Эркаклар қандай аёлларни кўпроқ ҳурмат қилади?

Кўпинча эркаклар тўғрисида гапирилганда уларнинг дийдаси қаттиқ, унча-мунчага эриб кетавермайдиган, ҳиссиётлардан-да кўра, ақл билан иш олиб борадиган хислатларига тўхталамиз. Бироқ унутмаслик керакки, улар ҳам инжа туйғулар эгасидир.

Пойтахтимизнинг Шайхонтоҳур тумани Лабзак мавзесида бўлиб ўтган сайёр суд мажлисида тўрт жиноят иши кўриб чиқилди.

Жиддий қиёфа, жиддий роллар... Чиндан ҳам у бири-бирига ўхшамаган жиддий роллари билан мухлислар қалбига кириб борди, назаримизда. Мухлислар берган таъриф қанчалик тўғри ёки нотўғрилигига унинг ўзи — Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист Меҳриддин РАҲМАТОВ суҳбатимизда жавоб қайтарди.

Ҳаётнинг турфа синовларидан ўтар эканмиз, тажрибали инсонларнинг маслаҳати ва йўл-йўриқларига муҳтожлик сезаверамиз. Айниқса, улар доим халқ билан ҳамнафас бўлса, ўз муносабати ва айтадиган сўзи билан янада кенгроқ фикрлашимизга ёрдам беради.

«Суюнчи» бадиий фильмидаги Шермат аканинг оиласи ҳамманинг ёдида. Уларнинг оилавий футбол жамоаси ғалаба қозониши учун бир футболчи камлик қилади. Ҳозирги ўзбек футболининг жаҳон чемпионатига азалий бесамар уринишлари, доим муҳим ўйинлардаги мағлубияти ҳақида ўйласак, шу фильм эсга тушади. 

Хабарингиз бор, Германияда бокс бўйича жаҳон чемпионати бўлиб ўтди. Турнирда иштирок этган боксчиларимиз 1 та олтин, 3 та кумуш ва 2 та бронза медални қўлга киритишди. Мусобақада Шаҳрам Ғиёсов олтин, Ҳасанбой Дўсматов, Жасурбек Латипов ва Иқболжон Холдоровлар кумуш, Бектемир Мелиқўзиев ҳамда Санжар Турсуновлар бронза медаль билан тақдирланди.

Венгрия пойтахти Будапешт шаҳрида армрестлинг спорт тури бўйича жаҳон чемпионати давом этмоқда.

ФИФА рефериси Бибиана Штайнхаус Германия Бундеслигаси тарихида учрашув бош ҳаками сифатида ўйинни бошқарадиган илк аёл ҳакамга айланади.

Ширали ва мазали узумнинг бир шингили танимизга қувват ва тетиклик бағишлайди. Каттаю кичик бирдек севиб истеъмол қиладиган бу мева инсон саломатлигини таъминлашда тенгсиз қийматга эга.

Тишнинг соғломлиги ва гўзаллиги инсон чеҳрасини яна ҳам кўркамроқ кўрсатишга ёрдам беради. Брикет эса бугунги кунда қийшиқ тишларни тўғрилашдаги ягона ёрдамчидир.

Бугун юртимиздаги барча савдо шохобчалари ва бозорларда сотилаётган бу маҳсулотнинг фойдасини биласизми? Денгиз тузи инсонда модда алмашинувини фаоллаштиради, юрак-қон томир фаолиятини яхшилайди, иммунитет ва асаб тизимини мустаҳкамлайди, тери, соч ва тирноқларни чиройли қилади. Ундан таом тайёрлашда ҳам фойдаланса бўлади.

Ўзлигини йўқотмаган бемор

Юқоридан ишларимизни текширгани келган терак бўйли йигит жаҳл билан хонамга кириб келди:

Йигирма бир йилдан бери «текшир-текшир» қилиб юриб, ҳеч бунақа даҳшатли фактларга дуч келган эмасман. Чин даҳшат! Бу ерда миллион нима бўпти. Чўтимда эллик-олтмиш миллионлар ўзлаштириб юборилган. Шунинг учун жаҳлимнинг зўридан салом-аликни ҳам қисқа қилиб, ўзимни таништирганимдан кейиноқ, ишга ўтдим ва:

Тун ярмида негадир уйқум қочиб, уйғониб кетдим. У ёқ-бу ёққа ағанадим, хуллас, ухлагим келмади. Сокин ойдин кечада фақат чигирткаларнинг чириллаши эшитилар, ой гўёки жилмайиб турган гўзал қизнинг юзларидек, юлдузлар эса сочилиб ётган мунчоқ доналаридек эди. Чексиз осмоннинг гўзал манзарасига маҳлиё бўлганча ширин хаёллар уммонида суза бошладим.

Инсон руҳияти — мураккаб. Баъзан ота-онанинг ўз фарзандини тушуниши ҳам жуда қийин кечади. Айниқса, бола улғайгани сари ўзаро келишмовчиликлар юзага кела бошлаши ҳар икки томоннинг жабр чекишига сабаб бўлади.

Тоғ ёнбағирларида мириқиб дам олиш кимга ҳам ёқмайди, дейсиз. Руҳий ва жисмоний ҳордиқдан кейин эса яна ишга киришиб кетиш бироз мушкул кечиши аниқ. Психотерапевтлар бу ҳолатни «таътилдан кейинги синдром» деб атайди.

ташвишми ёки қувонч?

Ўсмирликнинг жозибаси ва ташвишларидан бири — кимгадир нисбатан илиқ туйғунинг пайдо бўлиши. Бу ҳолат кўпгина ота-оналарда норозилик туғдиради. Улар ўғли ёки қизининг ўзга бир инсонга яқин муносабатини сезиши ҳамон бунга нуқта қўйишга уринади. Шу йўл билан муаммога барҳам бермоқчи бўлишади. Қарабсизки, икки томонлама қарама-қаршилик юзага келади.

Неъмат АМИНОВ

«Ҳали ҳаёт чоғларида отамдан эшитганларимнинг айримларини ўз ҳолича, айнан қоҚозга тушириб қўйган эдим. Орадан анча ўтгач, ўқиб қарасам, бу ёзувлар кўзимга тўтиёдек кўринди».

Ташвишларга тўла ҳаёт одамни чарчатади. Киши баъзида дам олгиси келиб, тоғ бағригами, дарё бўйигами чиқишни истаб қолади. Ўзи охирги пайтларда иш билан бўлиб, оиламга тузукроқ вақт ажратолмай қолдим. Кўз олдимга фарзандларимни келтирдим ва ўзимдан, эътиборсизлигимдан бироз хижолат тортиб қолдим.

Қишлоғимизнинг кираверишидаги катта тутзор барча болаларнинг ўйин майдончаси эди. Болалар билан «Бекинмачоқ», «Ўртага тушар», «Чиллак», «Чим» каби ўйинларни ўйнаб кун кеч бўлганини сезмай қолардик. Қош қорайиб, оналаримиз қўлида хивчин кўтариб келмагунича тарқалмасдик. Ўзим ҳар гал уйга қочиб бориб, отамнинг пинжига кириб хивчиндан қутулиб қолардим. Эртаси куни яна шу аҳвол...

— Ҳой, қўшнижон, эрталабдан буён эшигингизга мўралайман, кошки бир соянгиз кўринса. Тинчликми ўзи?

Ҳунари бўлмаса-да, қўлида «тугуни» бор келин излаётганларга

Садоқат кўпинча буйрак оғриғидан қийналарди. Шифокорга кўриниши кераклигини қанча айтмай барибир унамасди. Нуқул қўлимга пул тушса, борарман, дерди.

фуқаро ҳам сарсон бўлмайди

Қуруқ насиҳат билан бирор натижага эришиб бўлмайди. Кимгадир йўл-йўриқ кўрсатиш, маслаҳат бериш учун аввало, билим ва тажриба етарли бўлиши керак. Шундагина бошқаларга таъсир кўрсата олиш мумкин.

Огаҳий уй-музейидан репортаж

Бир мухлисимиз таҳририятга қўнғироқ қилиб, «Тановор»га қойилмақом рақс тушадиган япон қизи ҳақида мақола тайёрлашимизни сўради.

«Фикрбазм»нинг бу галги меҳмони Ўзбекистон халқ артисти Эркин КОМИЛОВ.

Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети ректори, филология фанлари доктори, профессор Шуҳрат СИРОЖИДДИНОВ билан фикрбазм.

Таниқли журналист, «Зарафшон» ва «Самаркандский вестник» газеталари бирлашган таҳририяти бош муҳаррири Фармон ТОШЕВ билан фикрбазм

Маърифатга ташна китобхонлар учун ўзбек адабиёти хазинасига яна бир янги асар қўшилди. У «Амир Темур ва император Наполеон» номли моно­график асар бўлиб, тарих фанлари доктори, профессор Раҳмон Фармонов ва Музаямхон Фармонова қаламига мансуб.

«Китоб олами» маънавий-маърифий савдо мажмуасида филология фанлари номзоди Раҳимбой Жуманиёзов ҳамда тарих фанлари доктори, профессор Аҳмаджон Чориевнинг янги асарлари тақдимоти бўлиб ўтди.

— Мен умримда бирон китобни тўлиқ ўқиб чиқмаганман. Тўғриси, ўқиёлмайман. Эндигина ўқишга киришсам, бошим оғрий бошлайди.

— Сизнинг қўлларингизни музейга қўйса бўларкан. Остига «Умрида бир марта ҳам китоб ушламаган қўллар», деб ёзиб қўйилади...

Юқумли ва хавфли касалликларнинг олдини олиш борасида муштарийлардан келган саволларга Давлат санитария-эпидемиология назорат маркази бош врачи Баҳром АЛМАТОВ жавоб берди.

Юқумли ва хавфли касалликларнинг олдини олиш борасида муштарийлардан келган саволларга Давлат санитария-эпидемиология назорат маркази бош врачи Баҳром АЛМАТОВ жавоб берди.

Муштарийлардан келган ОИТС касаллиги ҳақидаги саволларга Республика ОИТСга қарши кураш маркази  директори, тиббиёт фанлари доктори, профессор Нурмат АТАБЕКОВ жавоб берди.

Муҳаммаджон ҚУРОНОВ

Ота-онанинг энг муқаддас орзуси – фарзандининг бахту камолини кўриш. Бугунги кунда мамлакатимизда бу масала нафақат ота-оналар, балки давлатимиз, жамиятимизнинг устувор мақсадига айланди.

Ана шу мақсадлар педагогика фанлари доктори, профессор Муҳаммаджон Қуроновни «Болам бахтли бўлсин, десангиз...» деб номланган ўқув қўлланмасини ёзишга ундади. Албатта, инсон тарбиясидек мураккаб мавзуда китоб ёзиш осон эмас. Бунинг учун йиллар, ўн йиллар керак бўлади. Ушбу китоб ҳам муаллифнинг кўп йиллик кузатишлари натижасидир.