Дунёда кузатилаётган экологик вазиятлар бугун бу борада ҳар доимгидан кўра сергакроқ ёндашувни талаб этмоқда. Табиий ресурсларга инсон таъсирида етказилаётган талафотлар инсоният бошига катта офатлар келишига сабаб бўляпти.

Ҳар бир ота-она, бобо-буви, хуллас ҳар биримиз фарзандимизнинг ютуқларидан қувонишни, унинг улкан муваффақиятлар билан дунёни ҳайратга сола оладиган инсон бўлишини орзу қиламиз.

Яна бир йил ортда қолиб, Янги йил кириб келишига ҳам саноқли кунлар қолди. Бу ҳар бир корхона, ташкилотлардан тортиб, ҳар бир оила ва инсонлар учун йил давомида амалга оширилган ишлар, эришилган ютуқ ва камчиликлар сарҳисоб қилинадиган палла. ​​​​​​​

Бугун туғилган одамлар ҳаётлари давомида бобоси ва бувиларига қараганда бир неча баравар кўпроқ иссиқлик тўлқинлари ва бошқа иқлим офатларига дучор бўлишади. Буни янги тадқиқот натижалари тасдиқлайди.

Баъзан она табиат билан алоқани йўқотмаслик учун беҳаловат шаҳар шовқинидан бироз четлашиш лозим. Албатта, бу ишни шаҳардан чиқмаган ҳолда ҳам амалга ошириш мумкин. Зеро, жуда кўп шаҳарларда ноёб табиат масканлари мавжуд. Шаҳарлар ҳавосида заҳарли моддалар улуши тобора ошиб бораётган ҳозирги кунда бундай масаканларга эҳтиёж янада юқори.

Очиғи, бу мавзу ҳақида деярли ҳар йили ёзамиз. Қишки таътил ва Янги йил байрами олдидан пайдо бўладиган «дежурний» гапга ҳам ўхшаб қолди ҳатто бу мавзу.

Жаҳон банки маълумотларига кўра, ҳар йили инсоният ўзидан 2 миллиард тоннадан ортиқ маиший, қаттиқ чиқиндиларни чиқаради. 2050 йилга келиб бу кўрсаткич 3,4 миллиард тоннага кўтарилиши башорат қилинган.

Ҳар Янги йил арафаси кўплаб болалар қандай совға олиш ҳақидаги орзу ва тилакларини ёзиб сенга йўллашади. Сен эса мактубларни оласан ва улар кутаётгандек совғаларни улашасан.

– Ишлар яхшими?

– Яхши, хўжайин!

Ўзгараётган акциз солиғи ставкалари, тадбиркорлар учун янги имтиёз, кучга кираётган янги тартиблар

Саволларга Коронавирусга қарши кураш штаби аъзоси
Барно АБДУСАМАТОВА жавоб берди.

Коронавирус билан касалланиш болаларда бирор асорат қолдирадими? 

Анжир нафақат саломатлик, балки мўмай даромад маҳсулидир. Унинг барги ҳам харидоргир, уни ҳам экспорт қилиш мумкин. Анжирнинг ўзгача мазаси, антиқа кўриниши барчага манзур бўлади. Оч сариқ ёки сиёҳранг тусли бу мева витамин ва қувватбахш моддалари билан инсонга саломатлик, гўзаллик ва ёшлик бахш этади.

Замонавий томчилатиб суғориш усули 1960 йилда Германияда пайдо бўлиб, у ерда ер ости суғориш учун лойли қувурлардан фойдаланилган. 1913 йилда Колорадо университети (АҚШ)да сув сатҳини кўтармасдан илдиз зонасига сув етказиб беришга муваффақ бўлишган.

Шу кунларда хазонларни ёқмаслик, бунинг оқибатида атроф муҳитга етадиган зарар ҳақида бот-бот гапиряпмиз, ёзяпмиз. Амалда эса ҳудудларда баргларни бир ерга тўплаб ўт қўйиб, ёқиб юбориш ҳоллари давом этаверади. Чунки биз бу ишимизнинг қанчалар хавфли эканлигини ёки англамаймиз, ёки бир мен ёқмаганим билан бирор нима ўзгарармиди, деган бепарволик кайфиятидамиз.

Меҳр ҳарорати кўнгилларни иситади. Дунёни ушлаб турган ҳам балки меҳрнинг ўзидир. Бу ёруғ оламнинг барча муаттар бўйларидан тотлироқ бўлган нарса, онанинг, отанинг кўксига бош қўйгандаги хуш ифор экан. Сени бир парча гўшт, ожиз ҳолатда қабул қилиб, жонини, борини сарфлаб, яшнатиб қўядиган ғаниматларинг — фақат онаизоринг, фақат отажонингдир.

Бекатда тўхтаган автобусга қўлидаги оғир сумкаси билан чиқишга уринаётган онахонга икки ёш йигит кўмаклашди. Бири унинг қўлидаги сумкасини олди, иккинчиси чиқишига ёрдам берди. Шундоқ ҳам тиқилинч бўлган транспортда онахонга ҳурмат кўрсатилиб, жой топиб ўтириши учун ҳамма ёрдам беришга тутинди.

Давлат хизматлари агентлиги хабарига кўра, мамлакатимизда жорий йилнинг июль-сентябрь ойларида қариндош бўлган 675 жуфт келин-куёвнинг никоҳи қайд қилинган. Шундан 285 жуфти – бир-бирига холавачча, 172 жуфти – тоғавачча, 114 жуфти – амакивачча ва 104 жуфти – аммаваччалар экан.

Уйғоқ тунларингга суянса кундуз,

Эртак айтиб берсанг эрталарингга.

Сўнг ўзинг эшитсанг, кутилган бир сўз –

Ишон!..

Ёзувчи Исмоил ОЛЛОБЕРГАН билан суҳбат

Машҳур ҳофиз, улуғ санъаткор, Ўзбекистон ва Тожикистон халқ артисти Шерали Жўраев ҳақида публицистик қўшиқ

Ўтган якшанба тонгида ўзбекистонлик бокс мухлислари учун океан ортидан ажойиб хушхабар келди. ​​​​​​​

Унинг лақаби «чақмоқ одам». У — ўн бир карра жаҳон, саккиз карра олимпия чемпиони бўлган ямайкалик собиқ енгил атлетикачи Усейн Болт.

Қизиқ бир маълумот: 1968 йилдан буён 100 метрга югуриш бўйича мусобақаларда жаҳон рекордини асосан қора танли спортчилар ўрнатмоқда.

Дунёда пандемия тарихидаги янги рекорд ўрнатилди, дея хабар бермоқда Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти. Куни кеча дунё бўйича қарийб 3 миллион 160 минг кишида коронавирус инфекцияси аниқланган. Энг ёмони, кўрсаткичлар бир кун аввалги ҳолатга нисбатан яна 1 миллионтага кўплигидир.

Ўрта Осиёда арпабодиён кенг кўламда етиштирилиб, меваси зиравор сифатида ишлатилади.

Ҳажми жиҳатдан кичик бўлган ёнғоқлар инсон организми учун фойдали микроэлементларга бойдир. Унинг таркибида озиқлантирувчи моддалар ҳамда бактерияларни тўйинтирувчи манба мавжуд.

Сизга айтсам, шу кунлар жуда қийналиб қолдик. Хотин ишламайди. Уйда беш бола. Рўзғор қилиш оғир. Мени мактабда ишлаб оладиган ойлигим рўзғорга урвоқ ҳам бўлмай қолди. Нарх-наво кўтарилиб кетган. Ахир ярим ставка дарсга нима ҳам берарди.

– Келинг, суҳбатимизни ишга кеч қолишнинг инсон саломатлигига таъсиридан бошласак.

Қишлоғимизда Матти исмли бир акамиз бўларди. Асли исми Маткарим бўлиб қишлоқда унинг исмини қисқартиришиб Матти деб қўяқолишарди. Бу хоразмликларга хос одат бўлиб отабоболаримиздан ўтиб келаётган удум бўлганлиги учун ҳеч ким ҳафа бўлмасди.

Ҳаммамиз кун давомида тахлам-тахлам қоғоз ишлатамиз. Аммо ҳеч ўйлаб кўрганмизми, бир вароқ қоғозни чиқитга чиқариш табиат учун қанча йўқотишга айланмоқда?

«Туянинг юки енгил келса, кўприкнинг устида ётоқлайди» деган мақолни раҳматли бобом кўп такрорларди. Дарҳақиқат, яшаш шароитимиз қанча енгиллашиб, фаровонлашиб, аҳолининг турмуш даражаси ошгани сари жамиятимизда оилавий низолар ва ажрашишлар сони ҳам кўпаймоқда. Оила – жамиятнинг асосий бўғини, муқаддас гўша, деймиз.

ёхуд табиатдан яна қандай аянчли жавоб кутяпмиз?

«Қишнинг ғамини ёзда кўр» деган нақл бежиз эмас. Чунки қишнинг аёзли бир куни ҳам одамни шошириб қўяди. Шошганда, совуқ жон-жонингиздан ўтганда, фарзандларингиз аёздан дилдираб турганда эса кўзингизга ҳеч нарса кўринмайди. Қўлингизга болта кўтариб дарахт олдига борганингизни ўзингиз ҳам билмай қоласиз...

Охирги кунларда Германияда уйлар нархи осмон бўлиб кетаётганини эътиборга олсак, қўшнимни бемалол миллионер ёки миллиардер, дейиш мумкин.

Итнинг вафодорлиги ҳақида адабиётимизда жуда кўп асарлар ёзилган. Уларни севиб ўқиганмиз. Болалигимизда шундай жонивор боқиб олишни ҳаммамиз ҳам орзу қилганмиз. Ушбу ҳикоямиз ана шундай садоқатли ит ҳақида.

Биологик хилма-хилликни ташкил этувчи ҳар бир турнинг кундалик ҳаётимизда ўз ўрни ва аҳамияти бор

Навоий вилояти юртимизнинг энг ёш ва шу билан бирга катта майдонни эгаллаган ҳудуд ҳисобланади. Навоийликлар меҳнаткаш, ўз ишига ва касбига садоқатли, табиатни севадиган ҳамда фидойи халқ. Навоий шаҳри юртимиздаги энг озода ва тартибли шаҳарлардан бири, десак муболаға эмас.

Марказий Осиёнинг энг узун дарёларидан бири – Сирдарё бўйида жойлашган ушбу вилоят экологик туризмни ривожлантириш учун катта имкониятларга эга. Айниқса, балиқ ови ҳамда агротуризм ишқибозлари албатта Сирдарёга келишади.

Ўзбекистон Президентлигига номзод Нарзулло Обломуродов Фарғона вилояти сайловчилари билан учрашди. Барча аҳоли қатлами иштирок этган учрашувнинг дастлабки қисми Олтиариқ туманида бўлиб ўтди.

Жанубий Корея – иқлими жуда ҳам қулай давлат. Намгарчилиги кучли бўлгани боис ёзи дим, қиш фасли нам-совуқ бўлади. Табиати – гўзал, бу табиатни сақлаб қолиш учун эса халқи ва табиатни муҳофаза қилиш ташкилотлари чин дилдан қайғуришади.

Сўнгги йилларда Ўзбекистонда дарахтларга қирон келтириш чинакамига авж олди. Аниқ жавобгар йўқ. Қайсидир идора хулоса беради, қайсидир бири – рухсат. Кимдир ер сотиб олади, у жойнинг устида турган дарахту ўт-ўлангача – ҳаммаси меники дейди. Бошқа бир ташкилот «дарахтга тегма» деб чиқади, у эса юз йиллик дарахтни еримдан кўтар дейди.

Касблар кўп, соҳалар бисёр, кимдир завод-фаб­рикада ишласа, кимдир мураббий, яна бошқаси ҳарбий, олим, учувчи ва ҳоказо. Ҳар ким ўзи танлаган йўлдан боради, ўз севган соҳасида ишлашга, рўзғор тебратишга ҳаракат қилади.

«Фикрбазм» лойиҳасининг бу галги меҳмони Тошкент шаҳар бош имом-хатиби Анвар қори Турсунов мухлислардан келган саволларга атрофлича жавоб қайтарди.

«Фикрбазм» лойиҳасининг бу галги меҳмони Ўзбек миллий академик драма театри актёри, Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон халқ артисти, Халқаро Бобур мукофоти совриндори Муҳаммадали АБДУҚУНДУЗОВ мухлислар саволларига жавоб берди.

«Фикрбазм» лойиҳасининг бу галги меҳмони — Ўзбекистон халқ артисти Мурод РАЖАБОВ муштарийлар саволларига жавоб берди.

Шоир Абдулла Ориповнинг «Эшитган эдимки, ярадор оҳу – Излармиш тоғлардан мўмиё – нажот», деб бошланадиган шеъри бор. Оҳу захмига мўмиё малҳам бўлгани каби адолат, ҳақиқат излаганга суд идораси бамисоли нажот қалъаси бўлиб кўринади. Чунки одам боласи оч, юпун яшашга чидаши мумкин, аммо адолатсизликка чидай олмайди, деган ҳаёт ҳақиқати бор.

Қарийб ўн йилдан буён ўтказиб келинаётган ўзига хос китобхонлик байрами бу йил ҳам ёшлар учун қизиқарли ва ҳар томонлама фойдали бўлди. «Infolib uzbekistan-2021» Х Миллий ахборот-кутубхона ҳафталиги мамлакатимизда китобхонлик эзгу анъанаси изчил давом этаётганини намоён этмоқда.

Ҳар доимгидек ишхонадан чиқиб университетимиз томон йўл олдим. Газетамизнинг кейинги сони учун бир нималарни хаёл қилиб автобус бекатига етиб келганимни ҳам сезмай қолибман. Атрофда одамлар гавжум.

«Оила шифокори»га йўллаган саволларингиз жавоби.

«Оила шифокори»га йўллаган саволларингиз жавоби.

Лойиҳанинг навбатдаги меҳмони — Тошкент шаҳар 8-сон туғуруқ комплекси бош шифокори, олий тоифали акушер-гинеколог Камолиддин ­Низомиддинов. Шифокор мухлисларни қизиқтирган саволларга жавоб беради.  

«Оила шифокори»га йўллаган саволларингиз жавоби 

Айрим турдаги қон таҳлилининг натижасини билиш учун баъзи ҳолларда хусусий клиникаларга боришга тўғри келади. Албатта, улар беморларга тезкор, сифатли хизмат кўрсатади. Бироқ бундай клиникалар хизматидан ҳамма ҳам фойдалана олмайди. Сабаби, уларда нарх-наво юқори…

Серқуёш юртимизнинг ҳар гўшасида йилнинг тўрт фаслида бетакрор табиат намоён бўлади. Аксарият майдонлари чўлликдан иборат бўлган Бухорода ҳам йил давомида табиатнинг турли ажиб тароватига гувоҳ бўласиз.

Душман мергани аскарнинг шлемини нишонга олиб, тепкини босди...

Озиқ-овқат чиқиндилари дунё миқёсида глобал муаммога айланиб бормоқда. Ҳар йили 1,3 миллиард тонна истеъмол қилиниши мумкин бўлган озиқ-овқат маҳсулоти чиқинди сифатида ташланади ёки исроф қилинади.

М.Юлдашев таниши О.Темиров билан ўзаро жиноий тил бириктириб, бир гуруҳ бўлишиб, 2020 йил 1 апрель куни соат 21:00да Пастдарғом туман “Қатортерак” МФЙ ҳудудидаги автошоҳбекати ҳудудида жойлашган уяли телефон аппаратларини сотиш савдо дўконига ғайриқонуний равишда кириб ўғирлик қилишган.

Толиб (исмлар ўзгартирилган) асли фарғоналик. Маълумоти ўрта. Ҳали оила қурмаган, ҳеч жойда ишламайди.

Ёхуд бузоқнинг югургани сомонхонагача...

Бугун иқлим ва атмосферада, умуман экологияда кузатилаётган ўзгаришлар ҳаётимиз, турмуш тарзимизга таъсир кўрсатмоқда. Атрофимизда эса экомуаммолар ортса ортмоқдаки, ҳеч камайишидан дарак кўринмаётгандек.

Глобал исиш кўрсаткичининг тез суръатда ўсиши одамларнинг ташқи кўринишига қай даражада таъсир қилиши айтилди. Бу ҳақда «Sasapost» хабар берди.

Поёнига етаётган 2021 йил дунё мамлакатлари қатори Ўзбекистон учун ҳам турли воқеаларга, экологик муаммолар ечимига қаратилган изчил саъй-ҳаракатларга бой бўлди.